خطرات هیپوترمی یا افت دمای بدن + علائم، پیشگیری و درمان

راه های درمان هیپوترمی

درمان هیپوترمی (Hypothermia)  باید به‌سرعت و به‌طور مؤثر انجام شود تا از بروز عوارض جدی و خطر مرگ جلوگیری شود. اقدامات درمانی بسته به شدت هیپوترمی (خفیف، متوسط یا شدید) متفاوت است. در ادامه، راه‌های درمان هیپوترمی را در مراحل مختلف توضیح می‌دهیم:

درمان هیپوترمی خفیف (دمای بدن بین 32 تا 35 درجه سانتی‌گراد)

انتقال فرد به محیط گرم و خشک

• محافظت از سرما:  فوراً فرد را از محیط سرد خارج کنید و او را به یک مکان گرم، خشک و بدون باد منتقل کنید.
• پوشاندن بدن با پتو:  تمام بدن فرد، به‌جز صورت، باید با پتو یا لباس گرم پوشانده شود تا از دست رفتن بیشتر گرما جلوگیری شود.
• تامین لباس خشک:  اگر لباس فرد خیس است، فوراً آن را با لباس خشک و گرم جایگزین کنید.

افزایش گرمای بدن

• گرم کردن بدن از داخل:  نوشیدنی‌های گرم و غیرالکلی مانند چای، سوپ یا آب گرم به افزایش دمای داخلی بدن کمک می‌کنند. از مصرف نوشیدنی‌های الکلی و کافئین‌دار باید اجتناب کرد، زیرا باعث اتساع عروق و از دست رفتن بیشتر گرما می‌شوند.
• استفاده از کیسه‌های گرم:  کیسه‌های آب گرم یا پدهای حرارتی را روی مناطق اصلی بدن مانند قفسه سینه، گردن و کشاله ران قرار دهید تا دمای داخلی بدن افزایش یابد. از گرم کردن سریع دست‌ها و پاها خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث افت شدید فشار خون شود.

فعالیت بدنی ملایم

• اگر فرد هنوز توانایی حرکت دارد، انجام فعالیت بدنی ملایم (مانند پیاده‌روی آرام) می‌تواند به افزایش دمای بدن کمک کند، اما نباید فعالیت سنگین انجام دهد که باعث خستگی یا لرزش شدید شود.

درمان هیپوترمی متوسط (دمای بدن بین 28 تا 32 درجه سانتی‌گراد)

محدود کردن حرکت

• حرکت‌های شدید می‌تواند به بروز آریتمی قلبی (اختلال ضربان قلب) منجر شود. فرد باید به‌آرامی حرکت کند یا در صورت امکان، بی‌حرکت بماند تا بدن به‌تدریج گرم شود.

گرم کردن فعال

• علاوه بر اقدامات ذکرشده برای هیپوترمی خفیف، لازم است از گرم‌کننده‌های خارجی مانند پتوهای برقی، پدهای حرارتی، تشک برقی یا سیستم‌های گرم‌کننده هوای گرم برای افزایش دمای بدن استفاده شود. این وسایل باید به‌آرامی و با دقت استفاده شوند تا از شوک دمایی جلوگیری شود.

مانیتورینگ دقیق دمای بدن

• دمای بدن فرد باید به‌صورت مداوم با استفاده از تب‌سنج دیجیتال چک شود تا مطمئن شوید که دما به‌آرامی در حال افزایش است.

درمان هیپوترمی شدید (دمای بدن زیر 28 درجه سانتی‌گراد)

تماس با اورژانس (فوری)

• هیپوترمی شدید یک وضعیت اورژانسی است. در صورت مشاهده علائم هیپوترمی شدید (مانند بیهوشی، کاهش شدید تنفس و ضربان قلب)، فوراً با خدمات اورژانس تماس بگیرید.

گرم کردن بدن در مراکز درمانی

• افراد مبتلا به هیپوترمی شدید باید توسط کادر پزشکی متخصص درمان شوند. در بیمارستان، از روش‌های زیر برای گرم کردن بدن استفاده می‌شود:
  • گرم کردن داخلی:  پزشکان ممکن است از روش‌هایی مانند تزریق مایعات گرم داخل وریدی یا گرم کردن خون از طریق دستگاه‌های خاص استفاده کنند.
  • گرم کردن هوای تنفسی:  استفاده از ماسک‌هایی که هوای گرم و مرطوب را به ریه‌ها می‌فرستند، می‌تواند به افزایش سریع‌تر دمای بدن کمک کند.
  • شستشوی داخلی:  در برخی موارد شدید، پزشکان از روش‌های شستشوی داخلی با مایعات گرم استفاده می‌کنند؛ برای مثال، شستشوی حفره شکمی یا حفره‌های قفسه سینه با مایعات گرم استریل.

مانیتورینگ دقیق علائم حیاتی

• فرد باید تحت نظر دقیق کادر پزشکی قرار بگیرد. ضربان قلب، فشار خون، و سطح اکسیژن باید به‌طور مداوم چک شوند، زیرا خطر نارسایی قلبی و سایر عوارض جدی وجود دارد.

اقدامات حمایتی بیشتر

حفظ آرامش فرد

• اگر فرد همچنان هوشیار است، باید به حفظ آرامش او کمک شود. اضطراب و نگرانی می‌تواند ضربان قلب را مختل کند و وضعیت را بدتر کند.

تنفس مصنوعی (در صورت نیاز)

• اگر فرد بی‌هوش است و تنفس یا ضربان قلب ندارد، احیای قلبی-ریوی (CPR) را شروع کنید و تا رسیدن اورژانس ادامه دهید.

گرم کردن تدریجی دست‌ها و پاها

• از گرم کردن سریع اندام‌های انتهایی (دست‌ها و پاها) خودداری کنید، زیرا این کار می‌تواند باعث افت شدید فشار خون شود و جریان خون به سمت اندام‌های حیاتی را مختل کند.

مراقبت پس از درمان

• پس از درمان موفقیت‌آمیز هیپوترمی، بیمار باید مدتی تحت نظر قرار گیرد تا از بروز عوارض طولانی‌مدت مانند مشکلات قلبی، کلیوی و عصبی جلوگیری شود.